Pfälzer Weinsteig, gehele route

Het beginpunt van de tocht is het architectonisch bijzondere Haus der Deutschen Weinstraße, tevens het geografische beginpunt van de oudste toeristische route van Duitsland. Al snel laten we deze plek achter ons en komen de zonnige Pfälzer wijngaarden in zicht. Op de zonovergoten groene paden loopt de weg licht omhoog in de richting van Fahrenberg tot deze langs de Heiligenkirche komt, een prachtige veldkapel onder een schaduwrijk groepje bomen. De weg loopt verder langs de gedenksteen naar de Patricia-wijngaard waar de wandelaar even een stop zou moeten maken om van het uitzicht over de Rijnvlakte tot aan Odenwald te genieten aan de panoramabar. De weg door de wijnbergen in de richting van de galgenberg loopt even vrij steil omhoog. Bij de 'Wolfskehl' bereiken we een kleine hoogvlakte en wandelen we kort door open velden. Niet lang daarna draait de weg van de heuvel af naar de wijnwandelhut Asselheim (klik op de onderstaande link voor openingstijden). Na deze pauze gaat het verder naar de Gerstenberg, waar een prachtig uitzicht op de Donnersberg tevoorschijn komt. De overal bovenuit torenende rots lijkt op slechts een steenworp afstand te liggen. Bij gunstige weersomstandigheden zijn de geruisloze vliegtuigen bij het starten en landen te zien. Er kan ook een uitstapje worden gemaakt naar het op 500 meter van de weg gelegen Motorradmuseum Quirnheim (klik op de onderstaande link voor openingstijden). De weg zet zich voort naar het dal in de richting van Mertesheim. Bij de afdaling is het genieten van de velden en wijngaarden van de tegenovergelegen heuvel. Wie goed kijkt, kan aan de rechterhand de overblijfselen zien van een kabelbaan waarmee vroeger ijzererts naar Mertesheim naar het treinstation werd vervoerd. In het mooi opgeknapte centrum van Mertesheim bevinden zich een treinstation en horecagelegenheden alsook overnachtingsmogelijkheden. We verlaten de plaats in oostelijke richting en volgen het spoor. We komen dan in het schaduwrijke stadspark van Grünstadt, waar ook horecagelegenheden zijn (openingstijden hieronder). We verlaten het stadspark in westelijke richting en krijgen op de Grünstadter Berg wederom een spectaculair uitzicht voorgeschoteld op de Donnersberg. Verder richting het zuiden bereiken we door de wijnheuvels de vestingplaats Neuleiningen, waar horecagelegenheden en overnachtingsmogelijkheden zijn.

2e etappe: van Neuleiningen naar Bad Dürkheim

Het langeafstandswandelpad begint tussen de historische muren van de burchtruïne Neuleiningen en de Parochiekerk St. Nikolaus. Tussen lieflijke vakwerkhuisjes door verlaat u het plaatsje over geplaveide steegjes en trappen en wandelt u omlaag naar Neuleiningen-Tal. Al wandelend door zonnige wijngaarden, passeert u een schaduwrijke picknickplaats onder een kersenboom. Ten slotte komt u uit bij het kleine dorpje Battenberg. Het is de moeite waard een omweg te maken naar de burchtruïne Battenberg vanwaaruit u een schitterend uitzicht heeft over de Rijnvlakte. Of u loopt even het doodlopende straatje in naar de 'Bliksembuizen', een geologisch unicum. Achter de laatste huisjes gaat u het bos in. De volgende kilometers loopt u op uw gemak over mooie, schaduwrijke wegen en paden naar restaurant Waldgaststätte Forsthaus Lindemannsruhe. Vanaf hier is het niet ver meer naar de indrukwekkende, 40 m hoge Bismarckturm op de Peterskopf. Nadat u de Geiersbrunnen bent gepasseerd, wandelt u over bospaden naar beneden, voordat u naar een oude Germaanse cultusplaats op de berg Teufelsstein klimt. Volgens de legende zijn de gaten in deze steen door de toorn des duivels ontstaan. Enige tijd later stuit u in het bos op een ringwal, de zogenaamde Heidenmauer, die rond 500 v. Chr. door de Kelten is gebouwd. Na het Kaiser- Wilhelm-monument, van waar u een prachtig uitzicht heeft over de kloosterruïne Limburg, loopt u verder naar de 'Kriemhildenstuhl'. Het is de best bewaard gebleven Romeinse steengroeve ten noorden van de Alpen met oude inscripties. Het fantastische uitzicht vanaf het 100 bij 200 meter grote rotsplatform reikt ver over het glooiende landschap vol druivenranken en de Rijnvlakte tot aan het Odenwald en het Zwarte Woud. Na nog een uitzichtpunt daalt u af naar het mooie kuuroord Bad Dürkheim. In het stadje leiden wegen naar het grootste vat ter wereld en het op één na langste gradeerwerk van Duitsland.

3e etappe: van Bad Dürkheim naar Deidesheim

Vanaf de Römerplatz loopt u door Bad Dürkheim naar de Flaggenturm vanwaaruit u een prachtig uitzicht heeft over het glooiende landschap vol druivenranken, de Rijnvlakte en het Pfälzerwald. Het loont de moeite een omweg te maken over de toegangsweg naar de Kloosterkerk en de villawijk Seebach. U loopt verder door bossen met tamme kastanjes en even later door zonminnende dennen- en eikenbossen omlaag naar een schaduwrijke picknickplaats aan een beekje. Het pad volgend trotseert u nog een beboste bergrug, voordat u het idyllische Burgtal bereikt. Na de camping loopt u omhoog naar de ruïne Wachtenburg, het 'Balkon van de Palts'. Hier kunt u niet alleen pauzeren in restaurant de Burgschänke, maar ook genieten van het heerlijke uitzicht over de wijn- en sektstad Wachenheim en de Rijnvlakte. Vervolgens klimt u langs een hellende bergrug in het bos omhoog. Na een tijdje betreedt u door een stenen poort het terrein van de Heidenlöcher. Dit zijn de overblijfselen van een versterkte vluchtplaats uit de Karolingische tijd. Aan de andere kant van het terrein loopt er een pad steil naar beneden naar de Michaelskapel. Vandaaruit kunt u tot ver in het oosten over Deidesheim en zijn wijnbouwgebieden kijken. Lopend langs de zonovergoten hellingen vol wijnranken bereikt u ten slotte het eindpunt van deze etappe, Deidesheim. Het luchtkuuroord bruist van gezelligheid door de typische, gezellige wijnhuisjes en wijngoederen. Ook zult u verrukt zijn van het romantische oude centrum.

4e etappe: van Deidesheim naar Neustadt a. d. Weinstraße

Vanaf de historische Markplatz in Deidesheim wandelt u eerst langs het openluchtzwembad en door zonnige wijngaarden langs de Weinbach, voordat u vlak onder het restaurant Pfalzblick het bos inloopt. Het schaduwrijke pad boven de voormalige wijngaard 'Schlossberg' leidt u langs de Klausenkapelle naar het wijnstadje Königsbach. Hier kunt u de parochiekerk St. Johannes bezichtigen. Na de klim naar het uitzichtpunt 'Meerspinnblick' boven Gimmeldingen wandelt u verder langs het kabbelende beekje de Mußbach door het Gimmeldinger dal naar het boswachtershuis Benjental. Hier begint de lange klim naar de top van de 554 m hoge Weinbiet. Door gemengde bossen bereikt u de hoogste top van het middelgebergte de Haardt ten noorden van de rivier de Speyerbach. Na de inspannende klim bent u vast en zeker toe aan een stevige broodmaaltijd. Deze kunt u nuttigen in het Weinbiethaus (PWV).Met frisse energie kunt u dan de uitzichttoren beklimmen. Vanaf hier kunt u ver uitkijken over de Rijnvlakte en de hoogste toppen van het Pfälzerwald. Vervolgens loopt u omlaag over de brede rug van de Wolfsberg. U komt langs het natuurmonument Bergstein met zijn mooie uitzicht en wandelt verder over de hoge rotsen naar de ruïne Wolfsburg. Het kleine café van de Wolfsburg is in het weekend geopend. Vanaf hier loopt er een gezellig paadje over de helling naar het monument de Scheffelwarte. Daar begint de afdaling naar Neustadt an der Weinstraße. Langs de Deidesheimer-Tempel en het Dr.-Welsch-terras loopt u over de Haardter Treppenweg de historische binnenstad binnen. Geniet van de gezellige drukte en de charme van de vakwerkhuizen.

5e etappe: van Neustadt a. d. Weinstraße naar St. Martin

U gaat van start op de levendige Marktplatz in Neustadt, slentert door de voetgangerszone en begint vervolgens aan de klim naar de Nollensattel. Vanaf hier volgt u langs een helling een pad dat tussen tamme kastanjes doorloopt. Daarna gaat u een steil en kronkelend pad op dat u tussen bemoste rotsen in het bos naar het uitzichtpunt Zigeunerfelsen leidt. U loopt verder over de 490 m hoge Nollenkopf en langs een karakteristieke bergrug via de schuilhut Speierheld-Unterstandshütte naar het natuurmonument Hambacher Bergstein. Over mooie paden wandelt u vandaaruit naar het Sühnekreuz en vervolgens bergafwaarts richting het Hambacher Schloss, waarvoor het zeer zeker de moeite waard is een omweg te maken. Met de klok mee loopt u rondom de Sommerberg en bereikt u ten slotte het café-restaurant Hohe-Loog-Haus (PWV). Op het terras kunt u tijdens een maaltijd genieten van het prachtige uitzicht over de zuidelijke Palts tot aan de Kraichgau en het Zwarte Woud. Weer aangesterkt loopt u bergop en bergaf verder naar de Kalmit. Op deze hoogste top van het Pfälzerwald heeft u niet alleen een fantastisch uitzicht over de meer dan 500 m lager gelegen Rijnvlakte, maar kunt u ook terecht bij café-restaurant Ludwigshafener Hütte (PWV). Deze is op woensdagen en in het weekend geopend. Ten zuidwesten van de Kalmit op de Hüttenberg wacht u nog een landschappelijk hoogtepunt, het indrukwekkende natuurmonument Felsenmeer. Van hieruit leidt een pad u omlaag door fraaie dennenbossen naar de Totenkopfstraße aan de oostelijke dorpsgrens van St. Martin. Het dorpje is heel schilderachtig gelegen aan het einde van het dal van de Kropsbach. Nadat u het meertje de Bellachini-Weiher bent gepasseerd, is het niet meer ver naar de idyllische binnenstad die onder monumentenzorg staat.

6e etappe: van St. Martin naar Burrweiler

Het startpunt van de etappe is de oude binnenstad van St. Martin. U wandelt eerst naar de westelijke stadsrand, waar u na de fontein van de Bellachini-Brunnen door het bos omhoogklimt naar het natuurmonument Schwalbenfelsen en het monument Dichterhain. Vervolgens loopt u over een pad langs een helling op uw gemak naar de St. Ottilia-Kapel. Kort daarna vervolgt u uw weg door bossen vol met blauwe, nauwelijks te versmaden bosbessen omlaag naar het Edenkobener dal. Over het educatieve wandelpad dat als thema water heeft, wandelt u langs het glasheldere, kabbelende beekje naar het meertje de Hilschweiher met de Hilschwasserfall. Idyllisch ligt het in de bossen verscholen. Een volgende, schaduwrijke klim leidt u langs de Rietburg-stoeltjeslift naar de Villa Ludwigshöhe, het voormalige zomerverblijf van Koning Ludwig I van Beieren. Terwijl u bovenlangs zonovergoten wijngaarden wandelt, bereikt u achtereenvolgens de Mariengrot van Weyher uit het jaar 1904 en het Restaurant Buschmühle in het dal van de Modenbach. Hier begint de klim over eenvoudige bospaden naar café-restaurant de Sankt Anna-Hütte (PWV). Voor hongerige en dorstige wandelaars is de hut op woensdagen en in het weekend geopend. Niet ver bij de hut vandaan troont de Sankt Anna-Kapel op een uitloper van de Teufelsberg hoogboven Burrweiler. Het uitzicht is dan ook fenomenaal. Ten slotte daalt u af over een oude kruisweg naar het mooie wijnbouwersdorpje Burrweiler, het eindpunt van deze etappe.

7e etappe: van Burrweiler naar Dernbach

Vanuit Burrweiler keert u eerst over de kruisweg terug naar de St. Anna-Hütte (PWV). Deze weg moet u bekend voorkomen van de vorige dag. Daarna wandelt u over schaduwrijke paden verder langs de hellingen van de Teufelsberg naar café-restaurant Trifelsblick-Hütte (PWV). Deze ligt op 550 m hoogte. Hier kunt u op het terras genieten van het prachtige panorama waaraan het restaurant zijn naam dankt. Het zicht reikt hier over Burg Trifels heen tot ver in de Wasgau en tot aan de Vogezen. Over goed begaanbare paden daalt u door prachtige gemengde bossen langs de Teufels- en de Roßberg af naar de volgende uitspanning, het Ramberger Waldhaus (PWV). Hier kunt u zich tegoed doen aan een broodmaaltijd of gebak, zodat u weer met nieuwe energie uw weg kunt vervolgen. Over een prachtig bospad bereikt u ten slotte de indrukwekkende ruïne Neuscharfeneck, die in de Dertigjarige Oorlog (1618-1648) werd verwoest. Vanaf de ruïne is het niet meer ver naar het idyllisch in het bos gelegen café-restaurant Landauer Hütte (PWV). Er zijn hier buiten genoeg schaduwrijke zitplaatsen waar u even kunt uitrusten. Bovendien kunt u er een hapje eten of iets ter verkoeling drinken, voordat het verder gaat met de rondwandeling om de Orensberg. U moet weliswaar flink klimmen, maar het unieke, 270°-panorama vanaf het grote rotsplatform van de Orensfelsen is het meer dan waard. Aansluitend wandelt u bergafwaarts langs de Landauer Hütte (PWV) en het panoramisch gelegen café-restaurant Dernbacher Haus. Uiteindelijk komt u in het kleine stadje Dernbach uit.

8e etappe: van Dernbach naar Annweiler am Trifels

De etappe van de Weinsteig begint in het plaatsje Dernbach, dat prachtig gelegen is tussen de heuvels. Van hieruit loopt u steil bergopwaarts door het bos en komt u uit bij het sanatorium Eußerthal. Over goed begaanbare bospaden loopt u over de hellingen van de Walterskopf naar Eußerthal met zijn pastoriekerk, een voormalig cisterciënzer klooster. Vervolgens wandelt u door velden met allerlei fruitbomen en een weids uitzicht. U komt langs een stenen wegkruis voordat u weer omhoog het bos inloopt. Tijdens de soms steile klim over de bergpas tussen Grüneck en de Franzosenkopf kunt u uw dorst lessen met het heldere, koele water van de Eselstränke-fontein. Als u weer afdaalt naar Gräfenhausen kunt u even pauzeren bij de picknickplaats 3-Burgen-Blick. Tegenover u steken Burg Trifels, de ruïne Anebos en de ruïne Scharfenberg af tegen de hemel boven de Palts. U loopt door het kleine wijnstadje Gräfenhausen en bereikt na een langere klim over schaduwrijke wegen en paden de schuilhut Jungpfalz-Unterstandshütte en de waterbron Holderquelle op de noordelijke helling van de Große Adelsberg. Vanaf hier is het de moeite waard om een kleine omweg te maken (ca. 500 m) naar café-restaurant Jungpfalz-Hütte dat in het weekend is geopend. Nu is het niet ver meer naar het uitzichtpunt Krappenfels waar u wordt verwelkomd met een prachtig uitzicht op de burcht Trifels. Een pad leidt u bergafwaarts over de beboste helling naar café-restaurant Turnerheim en verder naar Annweiler. In dit kleine plaatsje aan de voet van de burcht Trifels, waar het riviertje de Queich doorheen stroomt, ligt voor u rondom de stadsmolen en de leerlooierswijk een historische binnenstad met romantische steegjes in het verschiet.

9e etappe: van Annweiler am Trifels naar Klingenmünster

Vanaf het kuurpark in Annweiler wandelt u bergopwaarts over schaduwrijke paden door bossen met tamme kastanjes naar de parkeerplaats van Burg Trifels. Het loont zeker de moeite om een bezoek te brengen aan de voormalige Reichsburg met de keizerlijke insignia. De burcht ligt op de 494 m hoge Sonnenberg. Na het café-restaurant Barbarossa loopt u onderlangs de ruïne Anebos door de bergpas, die links en rechts wordt geflankeerd door indrukwekkende zandsteenrotsen. Deze deels verweerde massieven met veel holen rijzen als klippen op uit het bos en vormen een imposant decor. Vooral in het weekend zijn hier veel klimmers te bewonderen tijdens het beoefenen van hun sport. Over een prachtig pad steekt u de pas over door onderlangs de rotsen en de ruïne Scharfenberg te wandelen. Na een korte, steile afdaling wandelt u langs de begroeide zuidelijke hellingen van de Föhrlenberg. Over een pad door bossen met tamme kastanjes gaat het daarna weer bergop naar de ruïne Neukastell. U klimt via een steile ladder naar een uitzichtplatform vanwaaruit u een prachtig uitzicht heeft op de tegenoverliggende Madenburg. Vervolgens passeert u de Slevogthof, het voormalige woon- en werkverblijf van de beroemde Duitse impressionist Max Slevogt. U daalt af naar het kleine plaatsje Leinsweiler waar u zich even buiten het pad kunt opfrissen in een Kneipp-bassin. Op uw gemak loopt u verder door zonnige wijngaarden en door schaduwrijke bossen naar de burchtruïne Madenburg, een van de grootste en oudste burchten van de Palts. In het burchtcafé waant u zich in lang vervlogen tijden. Hierna loopt u over een smal pad omlaag naar het Kaiserbachtal en langs de psychiatrische instelling Pfalzklinikum naar de ruïne Landeck. Ook hier is een burchtcafé met een prachtig uitzicht over de Rijnvlakte. Nu bent u nog maar één afdaling verwijderd van het eindpunt van deze etappe, het lieflijke wijnstadje Klingenmünster.

10e etappe: van Klingenmünster naar Bad Bergzabern

U vertrekt bij het klooster in Klingenmünster en wandelt door een park langs het riviertje de Klingbach, waarna u door zonovergoten wijngaarden in het stadje Gleiszellen uitkomt. Daar wandelt u door de gezellige steegjes van het mooie dorpje. Vlak na de Hatzelberg-fontein loopt u het bos in en wandelt u langs de hellingen van de Hatzel- en de Röhlberg naar de kruising Am Seicheneck. In de schaduw van de bomen daalt u vervolgens weer af naar een klein dal dat u bergafwaarts volgt tot aan een groter dal. Via een makkelijk pad door het alluviale terrein loopt u langs een tennisbaan naar het prachtige, historische vakwerkhuis van restaurant Wappenschmiede in Pleisweiler. Hier kunt u even op adem komen. U laat het plaatsje achter u en wandelt verder door panoramische wijngaarden, langs een door wijnranken omgeven schuilhut naar de kuurplaats Bad Bergzabern. In de oude binnenstad met een wirwar aan steegjes kunt u heerlijk winkelen. Maar als u zich wilt ontspannen, moet u echt een bezoek brengen aan de idyllische parken en de Südpfalz-Thermen. Ook het prachtige kasteel van Bad Bergzabern en de mooie renaissancestijl van het restaurant 'Zum Engel' zijn het bezoeken waard.

11e etappe: van Bad Bergzabern naar Schweigen-Rechtenbach

De laatste etappe begint op de Marktplatz in Bad Bergzabern. Na een rustig stukje door het mooi aangelegde kuurpark van de stad wandelt u langs het op zondag geopende restaurant Böhämmerhaus de wijngaarden in. In het bos komt u langs een schuilhut en al wandelend langs de velden bereikt u vervolgens Dörrenbach, een van de mooiste plaatsen aan de Deutsche Weinstraße. Een uitstekende plek om even uw tocht te onderbreken en in een van de pittoreske vakwerkhuizen en authentieke wijnhuizen uit te blazen. Daarna slentert u langs het 400 jaar oude raadhuis, dat in renaissance-vakwerkstijl is opgetrokken, en langs de historische vestingkerk. Door het bos loopt u bergopwaarts naar de Kolmerbergkapel, die behoort tot de meest geliefde bedevaartskerken in de zuidelijke Palts. Over schaduwrijke wegen wandelt u verder omhoog naar het uitzichtpunt op de Stäffelsberg. Aansluitend daalt u door het bos weer af, volgt u de Westwall-Weg langs de zuidelijke helling van de Farrenberg, om uiteindelijk op de Schlossberg uit te komen bij de ruïne Guttenberg. Achter de ruïne begint een langere afdaling die langs een knooppunt van wegen met schuilhut naar het prachtig gelegen natuurmeer in het Breitenborntal loopt. Nu rest u enkel nog een kort stukje door zonovergoten wijngaarden vol mooie uitzichten tot het eindpunt van de etappe, het beroemde Deutsches Weintor in Schweigen-Rechtenbach. Bij het 18 m hoge symbool van de Deutsche Weinstraße heeft u de etappe volbracht en kunt u terugblikken op een aantal prachtige dagen op de Pfälzer Weinsteig.